علائم دیابت در کودکان

متاسفانه، نرخ ابتلا به دیابت در کودکان و نوجوانان در حال افزایش است. بنابراین، تشخیص و درمان زودرس آن می‌تواند بهبود سلامت و کیفیت زندگی آن‌ها را تضمین کند. بر اساس آمار، دیابت نوع ۱ در کودکان به طور چشمگیری بیشتر از دیابت نوع ۲ رخ می‌دهد. از سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۵، حدود ۱۸۲۹۱ مورد دیابت نوع ۱ و ۵۷۵۸ مورد دیابت نوع ۲ در گروه سنی ۱۰ تا ۱۹ ساله تشخیص داده شده است. مؤسسه ملی بهداشت (NIH) اعلام کرده که هر سال نرخ ابتلا به دیابت نوع ۱ در کودکان به میزان ۱.۸٪ و نرخ ابتلا به دیابت نوع ۲ به میزان ۴.۸٪ افزایش می‌یابد. کودکان مبتلا به دیابت در صورت عدم درمان مناسب ممکن است در طول زندگی خود با مشکلات سلامتی جدی‌تری از جمله مشکلات قلبی، کلیوی، کاهش هوشیاری و افسردگی مواجه شوند. بنابراین، مشاوره با پزشک متخصص کودکان و سپس پزشک متخصص غدد و دیابت بسیار حیاتی است. در این مقاله از استودیو عکاسی هامون به بررسی علائم دیابت در کودکان و انواع آن خواهیم پرداخت؛ تا پایان متن با ما همراه باشید.

دیابت چیست؟

دیابت یک بیماری مزمن است که بر نحوه استفاده بدن از قند (گلوکز) تأثیر می‌گذارد. گلوکز منبع اصلی انرژی بدن است.

انواع دیابت در کودکان

1. دیابت نوع 1: در دیابت نوع 1، سیستم ایمنی بدن به سلول‌های لوزالمعده که انسولین تولید می‌کنند، حمله می‌کند. انسولین هورمونی بوده که به بدن کمک می‌کند تا قند را از خون به سلول‌ها منتقل کند. بدون انسولین، قند در خون جمع می‌شود و می‌تواند به مشکلات سلامتی منجر شود.
2. دیابت نوع 2: در دیابت نوع 2، بدن به انسولین مقاوم می‌شود یا به اندازه کافی انسولین تولید نمی‌کند.

علائم دیابت نوع 1 در کودکان

• تکرر ادرار: کودک ممکن است بیشتر از حد معمول به دستشویی برود، به خصوص در شب. به دلیل بالا بودن قند خون، کلیه ها برای دفع قند اضافی مجبور به تصفیه کردن خون بیشتر هستند.
• افزایش تشنگی: کودک ممکن است بیش از حد معمول احساس تشنگی کند و بیشتر از حد معمول آب بنوشد. با دفع گلوکز از طریق ادرار، آب بدن نیز دفع می‌شود.
• خستگی: کودک ممکن است بیش از حد معمول احساس خستگی و بی حالی کند. کمبود انسولین مانع از ورود گلوکز به سلول‌ها می‌شود و در نتیجه انرژی لازم برای بدن تامین نمی‌شود.
• کاهش وزن: کودک ممکن است بدون دلیل خاصی وزن کم کند.
• بوی استون در دهان: ممکن است بوی استون (بوی میوه ای) از دهان کودک به مشام برسد.
• عفونت های مکرر: کودک ممکن است بیشتر از حد معمول دچار عفونت های قارچی یا عفونت های مجاری ادراری شود.
• تاری دید: کودک ممکن است تاری دید را تجربه کند.
• کاهش اشتها: کودک ممکن است به طور ناگهانی اشتهای خود را از دست بدهد.

مثال:

فرض کنید سارا، دختر 10 ساله ای است که ناگهان شروع به نوشیدن آب زیاد و رفتن به دستشویی در شب می کند. او همچنین احساس خستگی و بی حالی می کند و بدون دلیل خاصی وزن کم می کند. مادر سارا متوجه این علائم می شود و او را نزد پزشک می برد. پزشک آزمایش خون انجام می دهد و سارا را مبتلا به دیابت نوع 1 تشخیص می دهد.

علائم دیابت نوع 2 در کودکان

علائم دیابت نوع 2 در کودکان مشابه علائم دیابت نوع 1 است، اما ممکن است خفیف تر باشد و به تدریج ظاهر شود.

تشخیص دیابت

اگر هر یک از علائم دیابت را در کودک خود مشاهده کردید، مهم است که در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. پزشک برای تشخیص دیابت، آزمایش خون انجام می دهد.

• آزمایش ادرار برای قند
• آزمایش خون برای قند
• آزمایش تحمل گلوکز خوراکی

درمان دیابت در کودکان

هیچ درمانی برای دیابت وجود ندارد، اما با درمان مناسب می توان آن را کنترل کرد. درمان دیابت شامل موارد زیر است:

1. تزریق انسولین: کودکان مبتلا به دیابت نوع 1 به تزریق روزانه انسولین نیاز دارند.
2. داروهای خوراکی: برخی از کودکان مبتلا به دیابت نوع 2 ممکن است به مصرف داروهای خوراکی برای کنترل قند خون خود نیاز داشته باشند.
3. تغذیه سالم: خوردن یک رژیم غذایی سالم برای کنترل قند خون مهم است.
4. ورزش منظم: ورزش منظم به کنترل قند خون و حفظ وزن سالم کمک می کند.

کنترل دیابت

با مراقبت مناسب، کودکان مبتلا به دیابت می توانند زندگی سالم و فعالی داشته باشند.

نکاتی برای والدین

1. اگر کودک شما مبتلا به دیابت است، مهم است که در مورد نحوه مراقبت از او آموزش ببینید.
2. با یک متخصص تغذیه صحبت کنید تا یک برنامه غذایی سالم برای کودک شما تهیه کند.
3. کودک خود را تشویق به ورزش منظم کنید.
4. قند خون کودک خود را به طور منظم چک کنید.
5. با پزشک کودک خود در مورد نحوه مدیریت دیابت در مواقعی مانند بیماری یا تعطیلات صحبت کنید.

با مراقبت و حمایت مناسب، کودکان مبتلا به دیابت می توانند زندگی سالم و شادی داشته باشند.

عوارض شایع انواع دیابت کودکان

عوارض دیابت در کودکان می تواند حاد یا مزمن باشد. عوارض حاد دیابت می تواند خطرناک باشد و نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد. عوارض مزمن دیابت می تواند به مرور زمان به اندام های مختلف بدن آسیب برساند.

عوارض حاد دیابت

• کتواسیدوز دیابتی: این عارضه زمانی رخ می دهد که بدن به جای گلوکز از چربی برای تولید انرژی استفاده می کند. کتون ها مواد شیمیایی هستند که در هنگام تجزیه چربی ها تولید می شوند. تجمع کتون ها در خون می تواند منجر به اسیدوز و سایر مشکلات سلامتی شود.
• هیپوگلیسمی: این عارضه زمانی رخ می دهد که قند خون به طور خطرناکی پایین می آید. علائم هیپوگلیسمی شامل لرزش، تعریق، گرسنگی، سردرد، تاری دید و گیجی است.

عوارض مزمن دیابت

1. بیماری های قلبی عروقی: دیابت خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی، از جمله حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد.
2. بیماری عروق مغزی: دیابت می تواند به رگ های خونی مغز آسیب برساند و خطر سکته مغزی را افزایش دهد.
3. بیماری کلیوی: دیابت می تواند به کلیه ها آسیب برساند و منجر به نارسایی کلیوی شود.
4. نوروپاتی: دیابت می تواند به اعصاب آسیب برساند و منجر به بی حسی، گزگز، درد و سایر مشکلات عصبی شود.
5. رتینوپاتی: دیابت می تواند به رگ های خونی شبکیه چشم آسیب برساند و منجر به تاری دید و حتی نابینایی شود.
6. نوروپاتی اتونوم: دیابت می تواند به سیستم عصبی اتونوم آسیب برساند که مسئول کنترل عملکردهای غیر ارادی بدن مانند ضربان قلب، فشار خون و هضم غذا است.

پیشگیری از عوارض دیابت

کنترل قند خون بهترین راه برای پیشگیری از عوارض دیابت است. کنترل قند خون شامل موارد زیر است:

• مصرف داروهای دیابت طبق دستور پزشک
• دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم
• ورزش منظم
• مراقبت منظم از خود

تشخیص و درمان زودهنگام دیابت می تواند به پیشگیری از عوارض دیابت کمک کند.

علت دیابت کودکان: واکاوی عوامل ژنتیکی و محیطی

علت دقیق دیابت در کودکان هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل ژنتیکی و محیطی هر دو در بروز این بیماری نقش دارند.

• عوامل ژنتیکی:

1. سابقه خانوادگی دیابت: اگر یکی از اعضای خانواده (مانند والدین، خواهر و برادر) به دیابت مبتلا باشد، احتمال ابتلا به دیابت در کودکان افزایش می یابد.
2. جهش های ژنی: برخی از جهش های ژنی خاص می تواند خطر ابتلا به دیابت را افزایش دهد.

• عوامل محیطی:

1. چاقی: چاقی یکی از مهم ترین عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در کودکان است.
2. کمبود فعالیت بدنی: عدم فعالیت بدنی می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش دهد.
3. رژیم غذایی نامناسب: مصرف زیاد غذاهای ناسالم مانند فست فود، نوشیدنی های قندی و غذاهای سرخ شده می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را افزایش دهد.
4. عفونت های ویروسی: برخی از عفونت های ویروسی مانند سرخک، اوریون و آبله مرغان ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع 1 را افزایش دهد.

چرا بعضی از بچه‌ها دچار دیابت می‌شوند؟

ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی می تواند منجر به دیابت در کودکان شود.

عوامل خطر ابتلا به دیابت در کودکان

• سابقه خانوادگی دیابت
• چاقی
• کمبود فعالیت بدنی
• رژیم غذایی نامناسب
• نژاد و قومیت خاص (مانند آفریقایی-آمریکایی، اسپانیایی-تبار، و بومیان آمریکا)
• سابقه تولد زودرس
• وزن کم هنگام تولد

میزان قند خون نرمال در کودکان چقدر باید باشد؟

میزان قند خون نرمال در کودکان به سن و شرایط آنها بستگی دارد. به طور کلی، سطوح قند خون نرمال در کودکان به شرح زیر است:

• نوزادان و کودکان زیر 5 سال

1. قبل از غذا: 100 تا 180 میلی گرم در دسی لیتر
2. 2 ساعت بعد از غذا: کمتر از 200 میلی گرم در دسی لیتر

• کودکان 6 تا 9 سال

1. قبل از غذا: 80 تا 140 میلی گرم در دسی لیتر
2. 2 ساعت بعد از غذا: کمتر از 180 میلی گرم در دسی لیتر

• کودکان 10 سال و بالاتر

1. قبل از غذا: 70 تا 120 میلی گرم در دسی لیتر
2. 2 ساعت بعد از غذا: کمتر از 180 میلی گرم در دسی لیتر

توجه

1. این سطوح فقط به عنوان راهنمای کلی ارائه شده اند.
2. پزشک ممکن است بر اساس شرایط خاص کودک، سطوح قند خون هدف متفاوتی را تعیین کند.
3. برای مثال، کودکان مبتلا به دیابت ممکن است نیاز به سطوح قند خون پایین تری داشته باشند.
4. برای اندازه گیری قند خون، می توان از دستگاه گلوکومتر استفاده کرد.

نکاتی برای حفظ قند خون در محدوده نرمال

• رژیم غذایی سالم: مصرف غذاهای سالم و مغذی مانند میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین بدون چربی
• فعالیت بدنی: انجام فعالیت بدنی منظم به مدت 30 تا 60 دقیقه در روز
• کنترل وزن: حفظ وزن سالم
• مصرف دارو: در صورت نیاز، مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک

علائم قند خون پایین در کودکان

1. لرزش: کودک ممکن است دچار لرزش شود.
2. عرق کردن: کودک ممکن است بیش از حد معمول عرق کند.
3. گرسنگی: کودک ممکن است احساس گرسنگی شدیدی کند.
4. سردرد: کودک ممکن است دچار سردرد شود.
5. تاری دید: کودک ممکن است تاری دید را تجربه کند.
6. گیجی: کودک ممکن است گیج و آشفته به نظر برسد.
7. تشنج: در موارد شدید، ممکن است کودک دچار تشنج شود.

تفاوت علائم دیابت در کودکان و بزرگسالان

علائم دیابت در کودکان و بزرگسالان تا حد زیادی مشابه است، اما برخی تفاوت های کلیدی نیز وجود دارد.

• علائم مشترک

1. تکرر ادرار
2. افزایش تشنگی
3. خستگی
4. کاهش وزن
5. تاری دید
6. کاهش اشتها

• تفاوت های کلیدی

کودکان:

1. بوی استون در دهان
2. عفونت های مکرر
3. تأخیر در رشد
4. تأخیر در بلوغ

بزرگسالان:

• بیماری های قلبی عروقی
• بیماری عروق مغزی
• بیماری کلیوی
• نوروپاتی
• رتینوپاتی
• نوروپاتی اتونوم

نکته:

1. این تفاوت ها فقط به عنوان راهنمای کلی ارائه شده اند.
2. علائم دیابت می تواند در افراد مختلف متفاوت باشد.
3. در صورت مشاهده هر یک از علائم دیابت، چه در کودکان و چه در بزرگسالان، مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان مناسب ضروری است